Kształtki skręcane PE
Rury polietylenowe do wody, gazu i kanalizacji wyróżniają się dużą elastycznością i odpornością. Mogą znosić bardzo niskie i bardzo wysokie temperatury, przez co transportują nie tylko wodę i ścieki, ale także ciecze przemysłowe. Ponadto rury PE100 i rury PE100 RC są bardzo wytrzymałe na uszkodzenia mechaniczne, większość substancji chemicznych oraz związków występujących naturalnie w glebie. Te same właściwości mają dopasowane do nich kształtki skręcane z polietylenu. Trwałość sieci wodociągowej czy kanalizacji zbudowanej z polietylenu zależy w dużej mierze od jakości połączeń wszystkich elementów. Łączenia to potencjalne miejsca awarii, które trzeba starannie zabezpieczyć i uszczelnić. Jednym ze sposobów są kształtki skręcane (lub złączki skręcane), które przeznaczone są do:
- łączenia rur PE w wodociągach grawitacyjnych i ciśnieniowych w budynkach mieszkalnych, przemysłowych oraz w rolnictwie i ogrodnictwie,
- łączenia rur PE z elementami instalacji wykonanymi z innych materiałów (np. stalowymi) lub częściami armatury,
- łączenia rur PE w instalacjach wodociągowych różnego typu (np. baseny, fontanny, akwaria oraz inne obiekty wodne),
- stosowania w instalacjach wewnętrznych i zewnętrznych.
Rodzaje łączeń rur PE
Rodzaj łączenia często wynika z typu instalacji oraz średnicy rur. W tym celu często wykorzystywane są termoplastyczne właściwości polietylenu, który topi się po podgrzaniu. Zarówno zgrzewanie czołowe, jak i elektrooporowe opierają się na stapianiu ze sobą złączek i rur PE. Różnica polega na użyciu innej techniki zgrzania ze sobą dwóch elementów tak, aby stworzyły spójną całość bez słabszych punktów. Metody te wymagają odpowiednich umiejętności pracowników oraz użycia specjalistycznych narzędzi. Złączki skręcane PE są pod tym względem rozwiązaniem szybszym, które nie wymaga użycia dodatkowych narzędzi, np. zgrzewarki. Bardzo dużą zaletą kształtek skręcanych z PE jest też możliwość szybkiego demontażu i ponownego użycia ich w innym miejscu (wielokrotnie). Należy jednak pamiętać o tym, że kształtki skręcane nie mogą być stosowane w rurach o średnicy powyżej 110 mm, ponieważ nie są produkowane w większych rozmiarach.
Zasady łączenia rur przez kształtki skręcane
Złączki skręcane PE składają się zwykle z tych samych elementów – korpusu zewnętrznego o określonym kształcie, uszczelek i nakrętki tulei zaciskowej (pierścienia zaciskowego). To właśnie pierścień zaciskowy pozwala łączyć kształtki z rurami PE. Obejmuje on szczelnie rurę i dociska ją poprzez dokręcanie nakrętki. W zależności od producenta, uszczelki mogą różnić się między sobą materiałem, z którego zostały wykonane. W każdym przypadku gwarantują jednak one szczelne połączenie. Kształtki skręcane z PE warto stosować przede wszystkim tam, gdzie trzeba wykonać wiele połączeń oraz w miejscach, do których dostęp jest łatwy. Umożliwia to m.in. demontaż kształtek w razie potrzeby oraz naprawę instalacji. Dostęp do elementów znajdujących się pod podłogą lub w ścianach zazwyczaj uniemożliwia ponowne wykorzystanie złączek.
Typy kształtek PE
Złączki skręcane PE występują w różnych kształtach i średnicach. Średnice wynoszą zwykle od 16 mm do 110 mm. Rodzaje kształtek skręcanych z polietylenu:
- dwuzłączka skręcana PE – dwuzłączki, zwane także mufami lub nasuwkami, wykorzystuje się do łączenia dwóch odcinków rur,
- kolano skręcane PE – złączki PE w kształcie kolan mogą różnić się między sobą nie tylko średnicą, ale także różnym stopniem nachylenia; zmieniają one bieg wody w rurach oraz umożliwiają łączenie ich pod różnymi kątami,
- korek skręcany PE – korki zwane także zaślepkami, pomagają zamykać bose końcówki rur,
- redukcja skręcana PE – to zwężka PE pozwalająca na łączenie ze sobą rur i innych elementów o różnych średnicach,
- trójnik skręcany PE – trójniki polietylenowe pomagają łączyć ze sobą więcej niż dwie rury, tworząc ich rozgałęzienia umożliwiające instalowanie bocznych odpływów sieci wodociągowej; trójniki mogą mieć różną średnicę oraz kąty rozgałęzienia.
Kształtki z gwintem zewnętrznym lub wewnętrznym
Na rynku znaleźć można różne typy kształtek skręcanych PE, które są wyposażone w zewnętrzne lub wewnętrzne gwinty. Złączki te służą od łączenia rur z innymi częściami instalacji, mogą to być np. elementy armatury łazienkowej. Przy wyborze odpowiedniej złączki, należy zwrócić uwagę na to, jaką średnicę ma element, który będzie łączony na gwint. W szerokiej ofercie producentów złączek skręcanych z polietylenu znaleźć można: skręcane dwuzłączki, kolana, redukcje i trójniki wyposażone z gwint zewnętrzny lub wewnętrzny o różnych rozmiarach.
Na co zwrócić uwagę przy wyborze złączek?
Złączki skręcane mogą być produkowane także z innych tworzyw sztucznych oraz z metali. Instalacje wodne i kanalizacyjne z rur i kształtek z polietylenu wykazują jednak największą trwałość, kiedy w całości wykonane są z tego samego surowca. Dobrym rozwiązaniem jest też zazwyczaj zakup całego systemu – zarówno rur, jak i kształtek – od tego samego producenta. Materiały będą wówczas dokładnie do siebie dopasowane, a cała instalacja zyska wtedy większą trwałość (szacowaną zwykle przez producentów na ponad 100 lat).
PŁYTY OSB, czyli uniwersalny materiał budowlany
