Szamba i oczyszczalnie
Budowa szamba jest konieczna, jeśli nie ma możliwości przyłączenia posesji do systemu kanalizacji miejskiej lub gminnej. Wówczas produkowane w gospodarstwie domowym ścieki muszą trafić do zbiornika, z którego będą wywożone. Najczęściej buduje się dwa rodzaje szamb – szamba plastikowe i szamba betonowe. Każde z tych rozwiązań ma swoje wady i zalety, dlatego może lepiej sprawdzać się w innych warunkach.
Wybór szamba
Jeśli zdecydujemy się na szambo plastikowe, jego wielkość trzeba dostosować do potrzeb gospodarstwa domowego, a także ilości dostępnego na działce miejsca. Producenci oferują szamba przydomowe o wielkości od 2 m3 do nawet 15 m3. Mogą być one jedno-, dwu- lub trzykomorowe, a także mieć układ pionowy, pozwalający osadzić zbiornik głębiej w ziemi i zaoszczędzić miejsce na działce. Pojemność szamba zależy od tego, jaka będzie przewidywana produkcja ścieków w gospodarstwie. W przypadku domu jednorodzinnego zamieszkiwanego przez kilka osób szambo z pewnością będzie zapełniać się szybciej niż w przypadku np. domku letniskowego, który nie jest regularnie używany. W pierwszym przypadku warto więc zakupić większy zbiornik. Każde zapełnienie szamba wiąże się przecież z zamówieniem kosztownego wywozu nieczystości. Zwykle szacuje się, że dom zamieszkany przez przeciętną czteroosobową rodzinę powinien mieć szambo o pojemności od 6000 l do 8000 l.
Właściwości szamb z tworzyw sztucznych
Szamba z plastiku cieszą się dużą popularnością. Do ich niewątpliwych zalet zalicza się:
- Odporność – do budowy szamb z tworzyw sztucznych wykorzystuje się materiały odporne na korozję, działanie środków chemicznych zawartych w domowych ściekach, a także czynników występujących w glebie.
- Szczelność – plastikowe zbiorniki na szambo są produkowane tak, aby na ich powierzchni nie było żadnych połączeń czy szwów (tzw. odlewanie rotacyjne). Dzięki temu zachowują szczelność, a szkodliwe substancje zawarte w ściekach nie przedostają się do gleby.
- Niewielka waga – przeciętne przydomowe szambo z plastiku waży wielokrotnie mniej niż szambo betonowe o tej samej pojemności. Lekkie zbiorniki na nieczystości dużo łatwiej dostarczyć też na miejsce montażu.
- Prosty montaż – to bardzo duża zaleta szamb z plastiku. Do osadzenia średniej wielkości szamba zazwyczaj wystarczy siła ludzkich rąk. Dlatego są one dobrym rozwiązaniem m.in. w miejscach trudno dostępnych, do których nie dojadą większe maszyny budowlane. W przypadku szamb osadzonych głębiej w ziemi, możliwe jest zastosowanie specjalnej nadstawki na otwór włazowy zbiornika.
- Czas użytkowania – szamba z tworzyw sztucznych są trwałe, ale materiał, z którego są wykonane, z czasem starzeje się. Po ok. 25 latach użytkowania tworzywa zaczynają tracić swoje właściwości i w końcu zbiornik na szambo może zostać uszkodzony.
Szambo plastikowe a szambo betonowe
Różnice pomiędzy szambem betonowym a tym z tworzywa sztucznego wynikają przede wszystkim ze specyfiki surowca, z którego zostały wykonane. Do tworzyw sztucznych używanych do produkcji przydomowych szamb należą polichlorek winylu (PVC), polietylen (PE) lub polietylen niskociśnieniowy (HDPE). W przypadku szamb betonowych duży wpływ na trwałość ma klasa betonu użytego do formowania prefabrykatów. Sam beton nie jest tak szczelny, jak tworzywa sztuczne i z czasem ścieki mogą zacząć przedostawać się do gleby. Do zalet szamb betonowych należy niewątpliwie niższa cena zakupu. Wadą natomiast jest bardziej skomplikowany montaż. Układanie betonowych kręgów wymaga też użycia dźwigu, co podwyższa koszty inwestycji.
Szambo ekologiczne
Choć szamba plastikowe są wykonane ze sztucznego surowca, to ich zaletą jest możliwość ponownego wykorzystania. Niepotrzebny zbiornik na szambo (np. po podłączeniu domu do ogólnej sieci kanalizacyjnej) można sprzedać, oczyścić i przerobić na zbiornik na deszczówkę lub po prostu oddać do recyklingu. Zaletą szamb plastikowych jest też znacznie większa szczelność niż w przypadku betonu. Daje to gwarancję, że ścieki nie przedostają się do środowiska i nie zatruwają go.
Przydomowa oczyszczalnia ścieków
Zamiast szamba na posesji zbudować można także przydomową oczyszczalnię ścieków. To rozwiązanie ekologiczne, które ma wielu zwolenników. Budowa przydomowej oczyszczalni wiąże się jednak z dużo większymi kosztami niż w przypadku szamba betonowego lub z tworzywa sztucznego. Na rynku dostępnych jest kilka rodzajów przydomowych oczyszczalni: oczyszczalnie biologiczne, oczyszczalnie drenażowe i oczyszczalnie roślinne.
Zestaw do zagospodarowania wody deszczowej
Przydomowa instalacja do zbierania wody opadowej umożliwia magazynowanie i ponowne użycie deszczówki. Przefiltrowana woda deszczowa gromadzi się w specjalnym zbiorniku. Po uruchomieniu pompy można wykorzystać ją do podlewania ogrodu, nawadniania trawników czy innych prac gospodarczych na posesji. To rozwiązanie pozwalające na mniejszy pobór wody, a także zabezpieczenie własnych zapasów wody deszczowej na wypadek suszy. Instalacja przydomowego zestawu do zagospodarowania deszczówki wymaga jednak poniesienia kosztów zakupu całej instalacji oraz specjalistycznego montażu.