Rynny
System rynnowy chroni dach i elewację przed wodą opadową przez cały rok, dlatego jego odpowiedni wybór i montaż mają bardzo duże znaczenie. Powinien on sprawiać, że deszczówka i woda roztopowa są odprowadzane z dala od elewacji. Zabezpiecza także przed jej działaniem dach, fasady oraz tereny dookoła domu. Dzięki temu nie mają one stałego kontaktu w wodą i nie ulegają zawilgoceniom oraz innym usterkom. Przy wyborze rynien istotny jest także aspekt estetyczny, czyli dopasowanie ich do koloru dachu i stylistyki całej elewacji. Największe znaczenie mają jednak prawidłowy montaż oraz wytrzymałość rynien. Muszą one radzić sobie przecież nie tylko z intensywnymi opadami, ale także z porywami wiatru, mrozem i promieniowaniem słonecznym. Wyzwaniem jest także śnieg, który może zalegać w rynnach, a zamarznięty stanowi dla nich bardzo duże obciążenie.
Rodzaje systemów rynnowych
Na rynku budowlanym znaleźć można systemy rynnowe wykonane z różnych tworzyw. Rynny mogą różnić się między sobą także przekrojem. Oprócz najpopularniejszych rynien półokrągłych, w sklepach znaleźć można rynny półeliptyczne, trapezowe czy kwadratowe. Niezależnie od wyboru kształtu i surowca, ważne jest, aby system rynnowy miał wysoką wytrzymałość mechaniczną oraz był odporny na działanie różnych czynników pogodowych. Warto również zdecydować się na system, którego producent daje wieloletnią gwarancję na jego użytkowanie.
- Rynny PVC – polichlorek winylu to lekki i łatwy w obróbce surowiec, który odporny jest na korozję oraz działanie promieni UV. Dzięki gładkiej powierzchni rynny PVC dobrze i szybko odprowadzają wodę i trudniej osadzają się w nich zanieczyszczenia, są także dostępne w wielu różnych kolorach (z czasem ich kolor może jednak płowieć). Użyteczność rynien plastikowych może wynosić do 20–40 lat (w zależności od producenta).
- Rynny stalowe – mają one budowę warstwową, wykonany z blachy stalowej rdzeń jest ocynkowany i dodatkowo pokryty innymi warstwami ochronnymi. Rynna stalowa jest dzięki temu odporna na korozję i bardzo wytrzymała na uszkodzenia mechaniczne. Stalowe systemy rynnowe są odporne na zarysowania, a ich użyteczność może wynosić 40–50 lat.
- Rynny z tytan-cynku – wykonane są z blachy cynkowo-tytanowej z domieszkami miedzi. Ich powierzchnia pokryta jest warstwą ochronnej patyny, która sprawia, że rynny nie potrzebują dodatkowej konserwacji. Rynny z tytan-cynku nie wymagają malowania i są najtrwalsze (czas ich użytkowania wynosić może ponad 100 lat).
Na rynku budowlanym dostępne są także systemy rynnowe z miedzi lub aluminium, których użyteczność jest znacznie dłuższa (w przypadku miedzi jest to nawet 300 lat). To jednak także systemy bardzo kosztowne, które wymagają czasochłonnego i specjalistycznego montażu.
Elementy składowe systemu rynnowego
System rynnowy to nie tylko rynny i rury spustowe. To cały zestaw elementów i akcesoriów, które są do siebie odpowiednio dopasowane i powinny tworzyć funkcjonalną całość. Dlatego wybór systemu rynnowego od jednego producenta, to zawsze dobre rozwiązanie. Standardowe elementy systemu rynnowego:
- rynna – podstawowa część systemu o otwartej strukturze, która biegnie dookoła dachu i odbiera spływającą wodę (np. rynna PVC lub stalowa),
- rura spustowa – pionowy odcinek odbierający wodę z rynien i odprowadzający ją od budynku (np. rura spustowa PVC lub z tytan-cynku),
- narożnik – element niezbędny do łączenia rynien w narożnikach budynku (np. narożnik PVC),
- wylewka – końcówka rury spustowej wyprofilowana tak, aby odprowadzała wodę od budynku,
- lej spustowy – element łączący rynnę z rurą spustową (odpływ), umożliwiający spływanie zebranej przez rynny wodę do rury spustowej,
- łącznik do rynien – pozwala szczelnie łączyć rynny w poziomie, może być wyposażony w specjalne uszczelki (np. łącznik do rynien PVC KROP)
- łącznik do rur spustowych – w zależności od konstrukcji systemu może mieć formę kolanka (np. kolanko PVC) lub trójnika (np. trójnik do rynien stalowy); łączniki próżnego typu pomagają dopasować system rynnowy do ukształtowania połaci dachu, tak aby woda była odprowadzana w wybrane miejsca,
- denko – element zasklepiający rynnę na początku lub końcu jej biegu (np. denko PVC KROP).
Prócz opisanych wyżej części, w skład systemów rynnowych wchodzą też specjalnie dopasowane do nich elementy montażowe. Są to:
- obejma – element służący do montażu rur spustowych od ścian, pomaga także kompensować rozszerzalność rynien (zwłaszcza w systemach z PVC),
- dybel do obejmy – metalowy wkręt trwale łączący obejmę z elewacją, dzięki czemu rury spustowe są odpowiednio mocno zamontowane,
- hak dokrokwiowy – pełni funkcję wspornika rynny i ułatwia mocowanie rynien do krokwi.
Montaż
Liczba elementów systemu rynnowego oraz ich rodzaj mogą różnić się między sobą w zależności od producenta oraz ukształtowania samego dachu. W każdym przypadku warto jednak wybrać gotowy system rynnowy, którego części będą idealnie do siebie dopasowane. Drugim warunkiem jest natomiast zlecenie montażu doświadczonej ekipie. Pozwoli to uniknąć najczęściej popełnianych błędów oraz cieszyć się bezawaryjnym systemem rynnowym przez wiele lat.